Toekomst van het dorpsplan van Wijthmen

Heidi Mensink (Stimuland) gaat bij actualiseren van dorpsplan proberen versnellingsslag te maken

`ER WORDT WEL EENS GEZEGD: INWONERS 

KRIJGEN HET DORP DAT ZIJ VERDIENEN'

De Vlaamse schrijver Willem Elsschot dichtte het reeds in 1910: 'Tussen dromen en daad staan wetten, en praktische bezwaren'. Het is een vaak geciteerde regel uit de literatuur. En een passende samenvatting van de gebeurtenissen rond het Dorpsplan Wijthmen in de afgelopen tien jaar.

Om Wijthmen te helpen bij het plaveien van het hobbelige pad naar een leefbare plattelandskern is Heidi Mensink (47) gevraagd. Op gezamenlijk verzoek van het dorp èn de Gemeente Zwolle, en gesteund de Provincie, is ze aan haar tijdelijke klus begonnen. Tijd voor een kennismakingsgesprek met de veelzijdige procesbegeleider uit Dedemsvaart. Haar uitgangspunt? 'Het buitengebied wordt steeds multifunctioneler. De diversiteit aan functies neemt toe'.

 

Wijthmen is geen onbekend terrein voor Heidi Mensink, want ze rijdt al een jaar of twee met enige regelmaat - dwars door het prachtige Vechtdal en Salland - naar de uiterste randje van Zwolle. Ingehuurd door het Kulturhus voor advisering in tamelijk ingewikkelde besprekingen met de gemeente over eigendomsrechten.

Bij Stimuland, een netwerkorganisatie gevestigd in de fraaie pastorie van de schilderachtige buurtschap Vilsteren, wordt dagelijks gewerkt aan een vitaal platteland. Met adviezen en projecten worden initiatieven uit de Overijsselse samenleving geholpen bij de versterking van de leefbaarheid van (met name) het buitengebied. 

 

 

Heidi Mensink in een verder coronaleeg Kulturhus:  'Zodra een aantal thema’s op hoofdlijnen is uitgewerkt, zal in samenwerking met de gemeente een startbijeenkomst worden georganiseerd. Wij hopen vanwege de corona dat dit fysiek kan'.

Wijthmen kon wel een duwtje in de rug gebruiken. Voor een relatief klein bouwproject heeft de vurig gewenste dorpsuitbreiding te maken (gehad) met een zeldzaam hoge complexiteit. Van de effecten van een wereldwijde bankencrisis tot ingewikkelde geurcirkels in het buitengebied, van alles remde de ontwikkelingen in Wijthmen. Al in 2015, toen de gemeente er geen been meer in leek te zien, werd het Wijthmense project door Rob van Kessel op het nippertje gered van  de ondergang. De Zwolse projectontwikkelaar bleek over veel doorzettingsvermogen te beschikken, een uiterst bruikbare eigenschap.

Toch kon ook hij - na jaren tussen hoop en vrees - niet voorkomen, dat  het aanvankelijke enthousiasme bij sommige dorpsinwoners omsloeg in (overigens begrijpelijke) scepsis. Zelfs nu een regeling met de grondeigenaar na eindeloos lijkende onderhandelingen tot stand is gebracht en de familie Diepman opgelucht naar de overkant van de gemeentegrens met Dalfsen kan vertrekken, om aldaar hun boerenbedrijf voort te zetten, bleef twijfel de kop opsteken bij sommigen.

Maar nu is fase 1 van het Dorpsplan (naast het Kulturhus) procedureel eindelijk in werking getreden (zie de nieuwsbrief van Kreator-Loostad elders in deze Elshofbode). Nog dit jaar vertrekken de opgeluchte Diepmans om plaats te maken voor 112 nieuwbouwwoningen (inclusief ouderenvesting).

In deze hoopvolle periode is Heidi Mensink als eerste aan zet. Zij is een bezige bij, want ze is naast Stimuland werkzaam als directeur-bestuurder van een multifunctioneel centrum èn gemeenteraadslid voor het CDA in de Gemeente Hardenberg. En dan moet ze ook nog een boost geven aan de verdere voortgang van de plannen. 'Ach', relativeert ze, 'ik houd niet van televisie kijken. Dan houd je veel tijd over, hoor'.

Haar inzet en ervaring zijn van harte welkom. Want er speelt veel in en rond Wijthmen. Fase 1 van het dorpsplan gaat (procedureel) beginnen, daarna volgt de daadwerkelijke bouw. De N35 (Zwolle-Twente v.v.) rond het dorp is inmiddels verdubbeld, plannen voor verlegging van de Kroesenallee liggen klaar. Plaatselijke basisschool De Kubus heeft een prognose voor leerlingenaantallen laten opstellen en dreigt op middenlange termijn uit haar jasje te barsten. Het Kulturhus zal in de huidige opzet overbezet raken, de voetbal vreest terecht met haar sportvelden en kleedkamers in de verdrukking te komen. De aanwezige boeren  in het gebied (pakweg 25) staan - onder meer vanwege stikstofproblematiek - onder druk.

Er ligt derhalve veel op het bordje van Heidi Mensink, teneinde de herijking van het Dorpsplan in potlood op te tekenen en een versnellingsslag te realiseren. Maar ze hoeft niet vanaf het nulpunt te starten. 'Er ligt een mooie basis uit 2010. Eerst kijken we wat van het dorpsplan gerealiseerd kan worden, wat nog aandacht behoeft. Daarna gaan we thema's op hoofdlijnen uitwerken, die we qua realisatie willen versnellen. Die brengen we onder de aandacht van inwoners, zodat zij mede kunnen bepalen wat er moet gebeuren om de ‘kwaliteit van samenleven in Wijthmen’ blijvend te versterken. Wijthmeners zijn waardevol om hun kennis, ervaring en ideeën in te brengen in het proces, zodat het algemeen belang helder wordt verwoord in het dorpsplan. De uitnodiging volgt - zodra corona het toestaat. Desnoods beleggen we een bijeenkomst via de digitale snelweg'. 

Wijthmen wil een plattelandskern blijven, gaat dat lukken?

HM: 'De Gemeente Zwolle heeft grote woningbouwplannen zowel voor de stad als voor omliggend gebied. De verwachting is dat Wijthmen de komende jaren in sneltreinvaart zal transformeren van een kleine plattelandskern naar een toekomstbestendig dorp met voldoende voorzieningen voor de inwoners. De doelstelling van het te actualiseren dorpsplan is daarom “groei goed accommoderen en kansen tot kwaliteit van samenleven in Wijthmen versterken”. Het uitgangspunt daarbij is dat álle ontwikkelingen moeten passen bij de aard, de schaal en het karakter van Wijthmen, dat bij voorkeur plattelandskern wil blijven (en geen stadswijk van Zwolle)'.

Toch zal relatief veel nieuwbouw een bepaald effect hebben op de bevolking. Wat doet dat met de identiteit van een dorp als Wijthmen/Herfte, ongeveer een verdubbeling van het woningaanbod?

HM: 'De identiteit van - welhaast - vanzelfsprekende saamhorigheid komt door ontwikkelingen onder druk te staan. Tegelijk is de krachtige groeispurt ook de ultieme kans om de leefomgeving te verbeteren en faciliteiten op het gebied van prettig wonen, ontmoeten, zorg en welzijn te realiseren. De inwoners hebben daar invloed op door hun betrokkenheid te tonen bij de totstandkoming en uitvoering van het dorpsplan'.

Welke voorzieningen zijn volgens jouw haalbaar?

HM: 'Er wordt wel eens gezegd: inwoners krijgen het dorp dat zij ‘verdienen’. Welke voorzieningen er haalbaar zijn, is grotendeels afhankelijk van de inzet van inwoners en het samenspel met de gemeente en provincie. Met het enthousiasme dat ik tot nu toe in Wijthmen heb gemerkt, denk ik dat het een goede kans van slagen heeft om het voorzieningenniveau goed op peil te houden'.

Heidi Mensink op de stoep van het Kulturhus is op gezamenlijk verzoek van Wijthmen en gemeente, gesteund door provincie, aan haar klus begonnen.

Is er plek voor jonge Wijthmeners (starters)?

HM: 'Uiteraard: de jeugd heeft de toekomst. Van belang is dat zij betrokken worden bij planvorming. Vanuit de voetbalvereniging is al geopperd om jongeren proactief daarvoor te benaderen. Zij weten als geen ander wat er nodig is om hen aan Wijthmen te binden'.

Wijthmeners praten graag mee over wat om hen heen gebeurt. Bij het eerste Dorpsplan uit 2010 was dat ook zo. Het plan kwam voort uit een bijzondere samenwerking, iets nieuws in de plaatselijke gemeentepolitiek. Hoe gaat het dit keer en hoe worden de inwoners benaderd?

HM: 'Zodra een aantal thema’s op hoofdlijnen is uitgewerkt, zal in samenwerking met de gemeente een startbijeenkomst worden georganiseerd. Wij hopen vanwege de corona dat dit fysiek kan. Een aantal vertegenwoordigers vanuit Wijthmen wordt daarbij betrokken. Later in het proces zullen hun achterban (alle inwoners van Wijthmen) de kans krijgen hun kennis, ervaring en ideeën in te brengen, zodat het algemeen belang helder wordt verwoord in het dorpsplan'.

Hoe ziet Wijthmen er in 2040 uit?

HM: 'Aantrekkelijk! Met enerzijds behoud en versterking van het bestaande voorzieningenniveau, het dorpse karakter en het toevoegen van woningen passend bij de schaal, maat en autonome groei van de kern. Anderzijds is Wijthmen ook aangewezen op bepaalde voorzieningen in de stad Zwolle of omliggende kernen. Daarom zijn goede verbindingen tussen het bestaand stedelijke gebied en de kernen, zowel per fiets, openbaar vervoer en auto ook van belang. De gemeente Zwolle doet een duidelijke handreiking: het buitengebied wordt steeds multifunctioneler, de diversiteit aan functies neemt toe. Samen met de inwoners van het gebied zoeken we naar een goede balans tussen behoud van ruimtelijke kwaliteit en het ruimte bieden voor ontwikkelingen”. Ik zou zeggen: laten we die handreiking optimaal benutten en samen invulling geven aan Wijthmen 2040'.